Czas czytania dla dzieci: 3 min
Był sobie raz czarownik, który stawał pośród tłumu i popisywał się swoimi sztuczkami. Pokazał kiedyś koguta, który niósł ciężką belkę, jakby to było piórko. A przyglądała się temu wraz z innymi pewna dziewczyna, która znalazła czterolistną koniczynę i taka się przez to zrobiła mądra, że żadne mamidło nie mogło się przed nią ostać, i ona to zobaczyła, że kogut niesie zwykłe źdźbło słomy, a nie żadną belkę.
Zawołała więc:
– Ludzie, czy nie widzicie, kogut niesie przecież zwykłe źdźbło słomy, a nie żadną belkę.
W tej samej chwili czar prysł, ludzie zobaczyli nagą prawdę i przepędzili czarownika gdzie pieprz rośnie. On jednak, okropnie rozsierdzony, powiedział sobie:
– Ja się jeszcze na niej zemszczę.
W jakiś czas potem odbywało sie wesele dziewczyny. Wystrojona szła wśród licznego orszaku przez pola do wsi, gdzie był kościół. Nagle weselnicy natknęli się po drodze na rwący potok i nie było ani mostku, ani kładki, żeby przejść na drugi brzeg. Panna młoda uniosła więc raz dwa spódnice i ruszyła wpław. Kiedy była w samym środku nurtu, ktoś (a był to czarownik) krzyknął drwiąco tuż obok:
– Ej, gdzie ty masz oczy, toż to nie żadna woda!
I nagle oczy jej się otworzyły, patrzy, a z uniesionymi spódnicami stoi wśród niebieskiego łanu kwitnącego lnu. Wszyscy dokoła też to zobaczyli i przepędzili ją gdzie pieprz rośnie.

Kontekst
Interpretacje
Jezyk
Opowiadanie „Kogucia belka“ z cyklu braci Grimm „Tła bajki“ przedstawia historię o oszustwie oraz zemście. Początkowo czarownik z powodzeniem zwodzi tłum, prezentując magiczną sztuczkę z kogutem, który rzekomo niesie ciężką belkę. Jednak mądra dziewczyna, dzięki znalezionej czterolistnej koniczynie, dostrzega prawdę – kogut niesie jedynie źdźbło słomy. Jej interwencja powoduje, że iluzja pryska, a czarownik zostaje zdemaskowany i przepędzony przez tłum.
Rok później, podczas wesela owej dziewczyny, czarownik postanawia się zemścić. Manipuluje zmysłami dziewczyny, sprawiając, że myśli, iż musi przeprawić się przez rwącą rzekę. W rzeczywistości stoi w polu kwitnącego lnu. Gdy jej iluzja zostaje zdemaskowana, jak w przypadku czarownika, także ona zostaje ośmieszona i przepędzona przez zgromadzonych.
Ta bajka opowieść o iluzjach, które mogą zniekształcać rzeczywistość, oraz o tym, że prawda ma moc obnażenia fałszu. Morał pokazuje, że zarówno sprawca, jak i ofiara iluzji mogą paść jej ofiarą.
Bajka Braci Grimm „Kogucia belka” to opowieść pełna symboliki i ukrytych znaczeń, która może być interpretowana na kilka sposobów.
Iluzje i rzeczywistość: Bajka pokazuje, jak łatwo można ulec iluzjom i jak trudno jest dostrzec prawdę, kiedy wszyscy wokół wierzą w coś innego. Dziewczyna, dzięki czterolistnej koniczynie, zyskała umiejętność widzenia rzeczy takimi, jakimi są, a nie takimi, jakimi wydają się być pod wpływem manipulacji czarownika. Jest to przypomnienie, że krytyczne myślenie i zdolność dostrzegania prawdy są cennymi umiejętnościami.
Zawiść i zemsta: Czarownik, zdemaskowany przez dziewczynę, pała zemstą i w końcu udaje mu się oszukać i zawstydzić ją na własnym weselu. To pokazuje, jak zawiść i dążenie do zemsty mogą prowadzić do destrukcyjnych działań. Historia uczy o niebezpiecznych skutkach negatywnych emocji i o tym, że mściwość rzadko prowadzi do pozytywnych rezultatów.
Społeczny konformizm: Bajka może być także interpretowana jako krytyka społecznego konformizmu. Społeczeństwo często podąża za tym, co wydaje się popularne lub właściwe, nawet jeśli jest to iluzja. Dziewczyna, która potrafiła zobaczyć prawdę, została początkowo zaakceptowana, ale kiedy znalazła się w trudnej sytuacji, została przez społeczność odrzucona. To pokazuje, jak kruche mogą być relacje oparte na powierzchownych przekonaniach.
Granice wiedzy i percepcji: Opowieść podkreśla, że nawet ci, którzy potrafią dostrzegać prawdę, mogą stać się ofiarami iluzji, jeśli zaufają swojej wiedzy zbyt mocno. Dziewczyna miała zdolność odkrywania iluzji, ale tylko wtedy, gdy była świadoma swojej mocy. Moment nieuwagi i pewności siebie sprawił, że sama została oszukana.
Bajka „Kogucia belka” zachęca do refleksji nad wieloma aspektami życia, w tym nad prawdą, percepcją, iluzją, psychicznymi ograniczeniami oraz ludzką słabością, a także zachowaniem społeczeństwa wobec jednostek, które wykraczają poza przyjęte normy.
Analiza lingwistyczna baśni „Kogucia belka“ Braci Grimm skupia się na kilku kluczowych elementach językowych i stylistycznych, które nadają tej opowieści nie tylko specyficzny klimat, ale i wielowarstwowe znaczenie.
Kontrast i Iluzja: Baśń opiera się na kontraście między iluzją a rzeczywistością. Czarownik tworzy złudzenie, że kogut niesie belkę, kiedy w rzeczywistości jest to źdźbło słomy. Język użyty do opisania sztuczki czarownika przekonuje tłum o rzeczywistości tych iluzji. Wyrażenia takie jak „jakby to było piórko“ podkreślają oszukańcze zdolności czarownika.
Symbolizm: Czterolistna koniczyna jest symbolem szczęścia i mądrości, co daje dziewczynie zdolność rozpoznania prawdy. Jest to klasyczny motyw w baśniach, gdzie magiczny przedmiot obdarza bohatera niezwykłymi umiejętnościami.
Ironia i Zemsta: Ironią losu jest, że czarownik, który został zdemaskowany, później odwraca sytuację. Jego zemsta polega na stworzeniu iluzji, która tym razem zawstydza dziewczynę. Ironia jest także widoczna w reakcji tłumu, który szybko odrzuca osobę ujawniającą prawdę, gdy sama pada ofiarą iluzji.
Język Potoczny i Dialog: Dialog, choć krótki, jest kluczowy w tej baśni. Określenia takie jak „gdzie pieprz rośnie“ nadają historii ludowy i bezpośredni charakter. Wyrażenia te wzmacniają również moralizatorski wydźwięk baśni, ostrzegając przed zwodniczymi iluzjami.
Motyw percepcji: Baśń eksploruje motyw percepcji i tego, jak łatwo można zostać zwiedzionym. Zdolność lub niezdolność postaci do widzenia prawdziwej natury świata wokół nich jest centralnym elementem fabuły.
W sumie, „Kogucia belka“ ilustruje dynamikę iluzji i rzeczywistości, a także konsekwencje, jakie mogą wyniknąć z niewłaściwego postrzegania prawdy, podkreślając jednocześnie moralne przesłanie typowe dla twórczości Braci Grimm.
Informacje do analizy naukowej
Wskaźnik | Wartość |
---|---|
Numer | KHM 149 |
Aarne-Thompson-Uther Indeks | ATU Typ 987 |
Tłumaczenia | DE, EN, DA, ES, PT, IT, JA, NL, PL, RU, TR, VI |
Indeks czytelności Björnssonaa | 37.9 |
Flesch-Reading-Ease Indeks | 31.1 |
Flesch–Kincaid Grade-Level | 12 |
Gunning Fog Indeks | 14.6 |
Coleman–Liau Indeks | 12 |
SMOG Indeks | 12 |
Automatyczny indeks czytelności | 10.2 |
Liczba znaków | 1.332 |
Liczba liter | 1.068 |
Liczba zdania | 13 |
Liczba słów | 215 |
Średnia ilość słów w jednym zdaniu | 16,54 |
Słowa z więcej niż 6 literami | 46 |
Procent długich słów | 21.4% |
Sylaby razem | 404 |
Średnie sylaby na słowo | 1,88 |
Słowa z trzema sylabami | 43 |
Procent słów z trzema sylabami | 20% |