Çocuklar için okuma zamanı: 17 dk
Bir zamanlar yaşlı bir kraliçe vardı; bu kadın bir büyücüydü; kızı da inanılmaz güzeldi. Ancak büyücü kadının, insanları mahvetmekten başka yaptığı bir şey yoktu. Ne zaman kızı için bir damat adayı çıkagelse bir bilmece çözmesi şart koşuluyordu; çözemezse de ölmesi gerekiyordu.
Genç kızın güzelliği pek çok erkeğin gözünü kamaştırmıştı. Hepsi onunla evlenmek için kendilerine verilen ödevi yerine getirmeye çalıştıysa da hiçbiri başaramadı. Sonunda hepsinin kellesi kesildi.
Genç kızın güzelliğini duyan bir prens babasına, „Bırak gideyim, ben de şansımı deneyeyim“ dedi.
Babası, „Asla olmaz! Oraya gidersen, kendi ölümüne gidiyorsun demektir“ diye karşı çıktı.
Oğlan ister istemez söz dinledi. Ama üzüntüsünden, ölümcül bir hastalığa yakalanarak yatağa düştü.
Yedi yıl hasta yattı. Hiçbir doktor derdine deva bulamadı. Babası başka çare kalmadığını görünce çok üzülerek, „Git bakalım, şansını dene“ dedi.
Oğlu bu sözleri duyar duymaz hemen ayağa kalktı; sağlığına kavuşuvermişti. Neşe içinde yola koyuldu.
Atıyla bir çalılığın üzerinden atlarken az ötede, yerde saman yığını gibi bir şey gördü. Oraya yaklaştığında bunun sırtüstü yatmış bir insanın karnı olduğunu gördü.
Ama bu karın ufak bir tepeden farksızdı. Şişko geleni görünce yerinde doğrularak, „Birine ihtiyacın varsa beni yanına al“ dedi.
Prens, „Koskoca adamı ben ne yapayım ki?“ diye cevap verdi.
Şişko, „Öyle deme! Ben kendimi yaydım mı üç bin kez büyür ve genişlerim“ dedi.
Prens, „Gel öyleyse benimle, belki sana ihtiyacım olur“ diye karşılık verdi.
Şişko prense katıldı. Bir süre yol aldıktan sonra, yere yatarak kulağını çimenlere dayamış birine rastladılar.
Prens sordu: „Ne yapıyorsun orada?“
„Dinliyorum.“
„Neyi dinliyorsun?“
„Dünyada neler olup bitiyor diye dinliyorum, çünkü benim kulaklarım her şeyi işitir. Çimlerin büyürken çıkardığı sesi bile duyarım.“
Prens sordu: „Söyle o zaman bakalım, çok güzel bir kızı olan yaşlı kraliçenin sarayında neler oluyor?“
Adam cevap verdi: „Kılıç sesi duyuyorum, bir damat adayının kellesini uçuruyorlar.“
Prens, „Sana ihtiyacım olacak, benimle gel“ dedi.
Tekrar yola koyuldular. Derken bir çift ayak gördüler ve bu ayakların ait olduğu bacakların da bir kısmını… ama sonuna kadar göremediler.
Uzun süre gittikten sonra önce vücudu, sonra da başı buldular.
Prens, „Sen ne uzun adamsın yahu!“ dedi.
Adam,“O-hoo, bu daha hiçbir şey! Ben şöyle bir gerindim mi üç bin kez daha uzarım; boyum da dünyadaki en yüksek dağdan daha uzun hale gelir. Beni yanınıza alırsanız size seve seve hizmet ederim“ diye cevap verdi.
„Gel öyleyse“ dedi prens, „Sana ihtiyacım olacak.“
Ve yine yola çıktılar. Derken yere oturmuş bir adam gördüler. Adam gözlerini bağlamıştı.
Prens, „Ne diye gözlerini bağladın böyle? Işığa bakamıyor musun?“ diye sordu.
„Hayır“ diye cevap verdi adam, „Bu bezi çözemem. Benim bakışım o kadar güçlüdür ki, her şeyi darmadağın eder. Bunun size bir yararı olacaksa, bırakın da sizinle geleyim.“
Onu da yanlarına alarak yollarına devam ettiler. Derken güneş altında zangır zangır titreyen bir adama rastladılar.
Prens, „Niye böyle üşüyorsun? Güneş o kadar kızgın ki“ dedi.
Adam, „Ah, benim tabiatım bambaşkadır. Hava ne kadar sıcak olursa, ben bir o kadar üşürüm. Buz içime işlese, ne kadar soğuksa, ben o kadar terlerim. Yani buzda ateş gibi olurum, ateşte de buz gibi.“
„Sen acayip bir adamsın, ama istiyorsan bizimle gel“ dedi prens.
Hep birlikte yürümeye devam ettiler. Derken boynunu ileri uzatmış, dağların arkasını görmeye çalışan bir adamla karşılaştılar.
Prens, „Nereye bakıyorsun böyle?“ diye sordu.
Adam, „Öyle keskin gözlerim vardır ki, tüm ormanları, dağları, arazileri, yani bütün dünyayı görebilirim“ diye cevap verdi.
Prens, „İstersen bizimle gel; senin gibi biri bize lazım“ dedi.
Prens altı yandaşıyla birlikte yaşlı kraliçenin yaşadığı şehre geldi.
Kimliğini söylemeden kraliçeye şöyle dedi: „Kızınızı bana vermek ister misiniz, karşılığında dilediğiniz her şeyi yaparım.“ Büyücü kraliçe yakışıklı bir delikanlıyı tuzağa düşürmüş olmaktan keyif duyarak, „Sana üç ödev vereceğim. Bunları yerine getirirsen kızımla evlenebilirsin; saray da senin olur“ dedi.
Oğlan, „Birincisi neymiş?“ diye sordu.
„Kızıldeniz’de düşürdüğüm yüzüğü bul getir bana“ dedi kadın.
Prens yandaşlarının yanına vararak, „İlk ödevim Kızıldeniz’e düşmüş bir yüzüğü bulmak. Bana bir akıl verin“ dedi.
Gözleri her yeri gören yandaşı, „Bir bakayım, neredeymiş o yüzük“ diyerek aynı anda Kızıldeniz’e baktı. „Nerede olduğunu görüyorum; orada, sivri bir kayaya takılmış“ dedi.
Uzun adam, „Gözlerim görebilse ben oraya ulaşırım“ diye lafa karıştı.
„Tüm sorun buysa, mesele yok“ diyen Şişko yere uzanarak ağzını denize açtı; dalgalar şelale gibi boğazına aktı.
Ve şişko tüm denizi yuttu. Denizin bulunduğu yer kupkuru kaldı. Uzun adam eğilerek eliyle yüzüğü aldı.
Yüzüğü bulmuş olan prens sevinçle kraliçenin yanına vardı.
Kadın hayretle bakarak, „Tamam, kaybettiğim yüzük bu. Şansın yaver gitti ve ilk ödevi yerine getirdin. Şimdi sıra ikincisinde: Sarayın önündeki şu üç yüz tane besili öküzü görüyor musun? Onları keseceksin, derisini, kıllarını, kemiklerini ve boynuzlarını yiyeceksin; aşağıdaki mahzende üç yüz fıçı şarap var, hepsini içeceksin. Eğer öküzlerden tek bir kıl, şaraptan da tek bir damla geriye kalırsa, öldün gitti“ dedi.
Prens, „Yemeğe misafir davet edebilir miyim? Tek başına yemek zevk vermez de“ diye sordu.
Kraliçe pis pis gülerek, „Tek bir kişi davet edebilirsin, başka olmaz“ diye cevap verdi.
Prens yandaşlarının yanına vararak şişkoya, „Bugün davetlimsin, doyuncaya kadar ye“ dedi.
Şişko tek bir kıl kalmayıncaya kadar hepsini yedikten sonra, „Bu bitti; kahvaltılık başka bir şey yok mu?“ diye sordu.
Şarabı da bardağa gerek kalmadan tek bir damla kalmayıncaya kadar fıçıdan içti!
Bu iş bittikten sonra prens kraliçeye ikinci ödevini de başardığını söyledi.
Kadın şaşırdı. „Tamam, kimse bu aşamaya gelememişti. Ama şimdi bir ödevin daha var. Başaramazsan kellen gider“ dedi ve ekledi: „Bu akşam odana kızımı getireceğim; bir kolunu onun boynuna atacaksın. Öylece birlikte kalırken dikkat et, uyuya kalmayasın! Yoksa davayı kaybedersin!“
Prens „Bu ödev kolay, gözümü açık tutarım“ diye düşündü ve yandaşlarını çağırarak kraliçenin söylediklerini aktardıktan sonra, „Kadın kim bilir ne kurnazlık düşündü. Dikkatli olmak iyidir. Siz nöbet tutun ve genç hanımın odadan çıkmasını önleyin“ dedi.
Gece olunca yaşlı kadın kızını getirip prensin kollarına bıraktı. Uzun adam kollarıyla genç çifti bir daire içine aldı; Şişko da hiç kimsenin içeri girmemesi için kapıda nöbet tuttu. İki sevgili yalnız kalınca genç kız hiç konuşmadı, ama pencereden giren ay ışığı yüzünü aydınlattı. Oğlan onun güzelliğini görünce hayran kaldı ve hiçbir şey yapmadı. Sadece coşkuyla ve sevinçle ona bakmaktan gözüne uyku girmedi. Bu saat on bire kadar böyle devam etti. Saat on birde kraliçe büyü yaparak orada bulunanları uyuttu; genç kızı da kaçırıverdi.
Hepsi on ikiye çeyrek kalaya kadar derin bir uyku çekti. O zaman büyünün gücü azaldı ve uyandılar.
„Eyvaah, amma şanssızlık! Mahvoldum“ diye yakındı prens.
Yandaşları da sızlandı. Ama sadık her şeyi duyan, „Susun, dinleyeceğim“ dedi.
Bir süre kulak kabarttıktan sonra, „Genç kız buradan üç yüz saat uzaktaki bir kayalıkta oturmuş, derdine yanıyor. Uzun adam, bu işi sen başarabilirsin! Şöyle bir doğrulsan birkaç adımda oraya varırsın“ dedi.
„Evet“ diye cevap verdi uzun adam. „Ama kayalıklara takılmamak için keskin gözlere ihtiyacım var“ deyince gözü- bağlı, oralara şöyle bir bakınca istenmeyen kayalıklar ortadan kalkıverdi.
O zaman uzun adam genç kızı bulunduğu yerden alıverdi. Öbür yandaşlarını da taşıyarak saat on iki olmadan onları eski yerine getirdi. Hepsi yerlerini alıp bekledi.
Saat on ikiyi vurunca büyücü karı gizlice geldi ve artık benimsin dercesine alaylı bir yüzle sırıttı.
Kızının üç yüz saat ötedeki bir kayalıkta olduğunu sanıyordu. Ama onu prensin kolları arasında görünce dehşete düşerek, „Burada bir büyücü var, benden de güçlü“ diye söylendi. Ama yapacak bir şeyi yoktu. Ancak kızının kulağına eğilerek, „Başkasının sözünü dinlediğin için utan; kocanı bile kendin seçmedin“ dedi.
Bu sözler genç kızı çok kızdırdı ve kibrine yenik düşerek öç almaya karar verdi. On araba odun getirttikten sonra prensi çağırarak ona, üç ödevi yerine getirdiyse de, şu odunları tutuşturduktan sonra onların üstünde oturarak ateşe dayanamazsa asla karısı olmayacağını bildirdi. Bunu söylerken onun yandaşlarından hiçbirinin kendisini ateşe atmayacağını düşünmüştü. Oğlan aşkından dolayı bu ateşin üzerine oturursa kızın kendisi kurtulmuş olacaktı.
Yandaşlar, „Biz her şeyi yaptık, ama üşüyen adam hiçbir şey yapmadı“ diyerek onu odun yığınının tam ortasına oturttuktan sonra odunları ateşe verdiler. Uç gün süreyle odunlar yandı ve hepsi kömüre dönüştü; alevler sönünce üşüyen adam küllerin ortasında yaprak gibi titreyerek, „Ömrümde bu kadar soğuk görmedim, biraz daha devam etseydi kaskatı kesilecektim“ dedi.
Güzel kız başka çare kalmadığını görünce prensle evlendi. Ama kiliseye giderlerken büyücü karı, yani yaşlı kraliçe, „Bu utanca daha fazla dayanamayacağım“ diyerek askerlerini oraya gönderdi. Her tarafı yakıp yıkacaklar ve kızını geri getireceklerdi!
Ama bu arada her şeyi duyan kulak kabartmış ve yaşlı kadının gizlice konuşmalarını duymuştu. Şişko’ya dönerek, „Nasıl yapalım?“ diye sordu.
O ne yapmak gerektiğini biliyordu. Arabanın arkasına daha önce içtiği deniz suyunun bir kısmını kusuverdi; orada koskoca bir deniz oluştu; askerlerin hepsi bu denizde boğulup öldü.
Büyücü bunu görünce zırhlı askerlerini gönderdi; ama her şeyi duyan onların zırhlı giysilerinin çıkardığı gıcırtıları duyuverdi.
Gözübağlının gözlerindeki bezi çekip aldı; Gözübağlı gelen askerlere şöyle bir bakınca hepsi tuz buz oldu.
Böylece başka hiçbir engel çıkmadan kiliseye gittiler; nikâh kıyıldı.
Altı kafadar efendileriyle vedalaşırken: „Dilekleriniz yerine geldi; artık bize ihtiyacınız yok. Biz gidiyoruz, şansımızı başka yerde arayacağız“ dediler.
Genç karı koca yola çıktı. Saraydan yarım saatlik yolda bir köy vardı. Orada bir çoban domuzlarını gütmekteydi.
Oraya vardıklarında oğlan karısına, „Benim gerçekten kim olduğumu biliyor musun? Prens falan değilim; çobanım ben. Şu domuz güden adam da benim babam. Onunla birlikte yaşayıp kendisine yardım etmemiz gerekecek“ dedi.
Sonra birlikte bir hana gittiler. Oğlan gizlice hancıya genç kızın kraliyet giysilerini gece almasını söyledi.
Genç kız ertesi sabah uyandığında giysilerini bulamadı; hancının karısı ona eski bir eteklikle bir çift yün çorap verdi. Kız onları büyük bir hediyeymiş gibi kabullenerek giyiverdi.
Hancı kadın, „Kocanın yerinde olsaydım sana hiçbir şey vermezdim“ dedi.
Genç kız kocasının gerçekten çoban olduğunu anlayınca sürüyü onunla birlikte güttü. „Burnu büyük olmamın ve kibirliliğimin cezasını çekiyorum“ diye düşündü.
Bu iş sekiz gün sürdü; kız daha fazla dayanamıyordu, ayaklan yara olmuştu.
Derken birkaç kişi çıkageldi. Kız onlara kocasının kim olduğunu bilip bilmediklerini sordu.
„Biliyoruz“ dediler, „O çobandır; az önce domuz sürüsünü güdüyordu. Elindeki tasmalar ve bağcıklarla pazara gidiyordu herhalde.“ Ve eklediler. „Bizimle gel de seni onun yanma götürelim.“
Böyle diyerek kızı bir saraya götürdüler. Kız içeri girer girmez orada kral giysileri giymiş kocasını gördü. Önce onu tanımadı; ama delikanlı onu kollarının arasına alarak öptü ve „Senin yüzünden çok acı çektim“ dedi. „Senin de aynı acıyı çekmeni istedim!“
Ve asıl düğün işte o zaman başladı.
Bu öyküyü anlatan da herhalde oradaydı!
Bilimsel analiz için bilgiler
Gösterge | Değer |
---|---|
Numara | KHM 134 |
Aarne-Thompson-Uther Endeksi | ATU Typ 513A |
Çeviriler | DE, EN, DA, ES, PT, HU, IT, JA, NL, PL, RU, TR, VI, ZH |
Björnsson tarafından okunabilirlik indeksi | 43.1 |
Flesch-Reading-Ease Endeksi | 0 |
Flesch–Kincaid Grade-Level | 12 |
Gunning Fog Endeksi | 19 |
Coleman–Liau Endeksi | 12 |
SMOG Endeksi | 12 |
Otomatik Okunabilirlik Endeksi | 10 |
Karakter Sayısı | 11.531 |
Harf Sayısı | 9.360 |
Cümle Sayısı | 180 |
Kelime Sayısı | 1.641 |
Cümle Başına Ortalama Kelime | 9,12 |
6'dan fazla harf içeren kelimeler | 557 |
Uzun kelimelerin yüzdesi | 33.9% |
Toplam Heceler | 3.878 |
Kelime Başına Ortalama Heceler | 2,36 |
Üç Heceli Kelimeler | 648 |
Üç Heceli Yüzde Kelimeler | 39.5% |