Çocuklar için okuma zamanı: 4 dk
Bir çiftçinin çok sadık bir atı vardı. Ancak hayvan iyice yaşlanmıştı ve artık iş göremiyordu. Sahibi ona yem vermek istemedi ve „Sana ihtiyacım yok artık. Aslında iyiliğini istiyorum. Eğer bir aslanı buraya getirebilecek güçteysen burada kalabilirsin. Ama şimdi çık git ahırımdan“ dedi. At çok üzüldü. Kötü hava koşullarından korunmak için ormana gitti. Orada tilkiyle karşılaştı. Tilki ona, „Niye böyle başını öne eğmiş, sallana sallana gidiyorsun?“ diye sordu. „Ah, pintilikle sadakat uyuşmuyor işte! Sahibim benim bunca yıl ettiğim hizmetleri unuttu bile. Tarlayı eskisi gibi süremediğim için yemimi kesti ve beni kovdu“ dedi. „Hiçbir seçenek sunmadı mı sana?“ diye sordu tilki. „Sunmasına sundu, ama bu çok zor bir iş. Ona bir aslan bulup getirecek kadar güçlüysem beni yine yanına alacakmış. Ama bunu yapamayacağımı biliyor elbette“ dedi at. Tilki dedi ki: „Sana yardım etmek istiyorum. Yat şöyle bakayım, bacaklarını da uzat, sanki ölüymüşsün gibi hiç kıpırdama!“
At, tilkinin istediğini yaptı. Tilki de aslanın inine gitti; orası çok da uzak değildi. Ona, „Dışarıda ölü bir at yatıyor; tam senin dişine göre. Gel benimle!“ dedi. Aslan onunla birlikte gitti. Atın yanına vardıklarında tilki, „Burası rahat bir yer değil biliyor musun? İstersen kuyruğunu ata bağlayayım; o zaman onu mağarana kolayca çekebilir ve orada afiyetle yiyebilirsin“ dedi. Bu öneri aslanın hoşuna gitti; tilki onun kuyruğunu bağlarken hiç sesini çıkarmadı. Ama tilki onun sadece kuyruğunu değil, bacaklarını da ata bağlayıverdi. Hatta öyle sıkı bağladı ki, kimsenin onu çözmeye gücü yetmezdi. İşini bitirdikten sonra atın sırtına bir şaplak atarak, „Çek civanım, çek!“ diye haykırdı. At yattığı yerden kalktı ve aslanı çekerek götürdü. Aslan öyle bir kükredi ki, ormandaki tüm kuşlar korkudan uçuştu. Ama at kükremesine aldırış etmeden onu çeke çeke sahibinin kapısının önüne getirdi. Adam bunu görünce, „Sen benim yanımda kal, keyfine bak!“ diyerek onu ölünceye kadar besledi.

Arka plan
Yorumlar
Dilbilim
Bu hikaye, Grimm Kardeşler’in „Tilki ile At“ masalının bir özeti. Masalda, yaşlandığı için artık iş göremeyen ve bu nedenle sahibi tarafından terk edilen sadık bir atın başından geçenler anlatılıyor. At, ormanda karşılaştığı tilkiye durumunu anlattıktan sonra, tilkinin yardımıyla sahibinin istediği görevi, yani bir aslan getirme görevini yerine getiriyor. Tilkinin zekice planı sayesinde, at tilkinin önerdiği hilelerle aslanı sahibi için elde etmeyi başarıyor. Sonunda, sahibi atı yanına geri alıyor ve onu ölene kadar beslemeye karar veriyor.
Hikayede arkadaşlık, sadakat ve zekâ gibi temalar işleniyor. Atın sadakati ve tilkinin kurnazlığı birlikte, çaresiz görünen bir durumu olumlu bir sonuca dönüştürüyor. Masal, zorluklar karşısında zekanın ve dostluğun önemini vurguluyor.
„Tilki ile At“ masalı, Grimm Kardeşler’in derlediği halk hikayelerinden biridir ve farklı şekillerde yorumlanabilir.
Sadakat ve Vefa: Masal, sadakatin ve vefanın önemini vurgular. At, yıllarca sahibine hizmet etmiş, ancak yaşlanınca aynı sadakati görememiştir. Ancak, sadakati ve vefası sayesinde sonunda hak ettiği değeri görmüştür. Bu yorum, ilişkilerde sürekliliği ve sadakati ön plana çıkarır.
Zekânın Gücü: Tilkinin, zekası ve pratik çözümleri sayesinde zorlukları aşabileceğini gösterir. Tilki, atın sorununu akıllıca bir planla çözüme kavuşturur. Bu yorum, zekanın ve yaratıcı düşüncenin her zaman güçten daha etkili olabileceğini vurgular.
Adalet ve Kader: Masal, her canlının er ya da geç hak ettiğini bulacağını, adaletin eninde sonunda sağlanacağını gösterir. Tilki ve at, iş birliği yaparak hak ettiklerini elde ederler. Bu yorum, adaletin er ya da geç tecelli edeceğine dair bir mesaj taşır.
İnsan Doğasının İki Yüzlülüğü: Çiftçi, atı çalışamayacak duruma geldiğinde onu kovarak açgözlülüğünü ve nankörlüğünü sergiler. Ancak at, çiftçiye güçlü görünerek geri döndüğünde, adam hemen tavrını değiştirir. Bu yorum, insanların sık sık kendi çıkarlarına göre hareket edebileceğine ve değerlerin aniden değişebileceğine dikkat çeker.
Dayanışma ve Yardımseverlik: Tilki’nin atın yardımına koşması, dayanışmayı ve zor zamanlarda birbirine destek olmanın önemini gösterir. Bu yorum, toplumsal dayanışmanın önemine dikkat çeker ve başkalarına yardım etmenin erdemini vurgular.
Her yorum, masaldan farklı dersler çıkarır ve okuyucuya farklı değerleri hatırlatır. Masalın, anlatıldığı kültüre ve dinleyiciye göre farklı anlamlar kazanabileceğini unutmamak gerekir.
Grimm Kardeşler’in „Tilki ile At“ masalının dilbilimsel analizi, masalın dil yapısını, kelime seçimlerini ve anlatım tekniklerini incelemeyi kapsar.
Anlatım ve Tarz: Masal, geçmiş zaman kipinde anlatılmış olup, geleneksel bir masal anlatım tarzını yansıtır. Anlatıcı üçüncü şahıs olarak olayları dışarıdan gözlemler ve okuyucuya aktarır. Masal, yalın ve anlaşılır bir dille kaleme alınmış, böylece her yaştan okuyucuya hitap eder.
Diyaloglar: Diyaloglar, karakterlerin duygusal durumunu ve kişiliklerini yansıtmak için kullanılır. Örneğin, atın üzüntüsü ve tilkinin kurnazlığı diyaloglar aracılığıyla ortaya konur. Diyalogların kullanımı, okuyucunun karakterlerle daha kolay bağ kurmasını sağlar.
Kelime Seçimleri: Sadık, yaşlanmış, pintilik, sadakat gibi kelimeler, karakterlerin ve olayların duygu durumunu daha belirgin hale getirir. Masalda, tilkinin zekâsını ve kurnazlığını tanımlayan kelimeler de dikkat çekicidir.
Mecaz ve İmajlar: Tilkinin „başını öne eğmiş, sallana sallana gitmek“ gibi ifadeleri, atın bitkin ve üzgün halini mecazi bir şekilde betimler. Aslanın kükremesi, dramatik bir etki yaratmak ve okuyucuya gerginlik hissettirmek amacıyla kullanılır.
Dil ve Kültür: Masal, tipik bir Batı masalı öğesi olan hayvanlar arasındaki konuşmalarla doludur. Hayvanlar, insan özellikleri ve duygularıyla donatılmıştır. Pinçilik ve sadakat gibi kavramların, halk hikâyeleri ve masallar aracılığıyla öğretici bir şekilde sunulması dikkat çekicidir.
Tema ve Mesaj: Masal, sadakat, zekâ ve adalet temalarını ele alır. Bu temalar, didaktik bir şekilde okuyucuya aktarılır. Esas mesaj, zekânın ve dostluğun birçok zorluğun üstesinden gelebilme yetisine sahip olduğudur.
Grimm Kardeşler’in masalı, basit bir olay örgüsüne sahip olsa da, dili ve anlatım tarzı sayesinde derin tematik yorumlar barındırır. Geleneksel masal kalıpları içinde kalan bu anlatı, dil kullanımı bakımından zengin ve anlamlıdır.
Bilimsel analiz için bilgiler
Gösterge | Değer |
---|---|
Numara | KHM 132 |
Aarne-Thompson-Uther Endeksi | ATU Typ 47A |
Çeviriler | DE, EN, DA, ES, PT, IT, JA, NL, PL, RO, RU, TR, VI, ZH |
Björnsson tarafından okunabilirlik indeksi | 39.2 |
Flesch-Reading-Ease Endeksi | 1.4 |
Flesch–Kincaid Grade-Level | 12 |
Gunning Fog Endeksi | 18.1 |
Coleman–Liau Endeksi | 12 |
SMOG Endeksi | 12 |
Otomatik Okunabilirlik Endeksi | 8.2 |
Karakter Sayısı | 1.963 |
Harf Sayısı | 1.590 |
Cümle Sayısı | 39 |
Kelime Sayısı | 289 |
Cümle Başına Ortalama Kelime | 7,41 |
6'dan fazla harf içeren kelimeler | 92 |
Uzun kelimelerin yüzdesi | 31.8% |
Toplam Heceler | 676 |
Kelime Başına Ortalama Heceler | 2,34 |
Üç Heceli Kelimeler | 111 |
Üç Heceli Yüzde Kelimeler | 38.4% |