Fernand getrouw en Fernand ontrouw - Sprookje van de Gebroeders Grimm

Leestijd voor kinderen: 14 min

Er waren eens een man en een vrouw, ze waren rijk, maar zolang ze rijk waren, hadden ze geen kinderen, maar toen werden ze arm, en toen kregen ze een kleine jongen. Maar ze konden er niemand bij krijgen, die peet wou zijn en de man zei, dat hij dan maar naar een ander dorp zou gaan om te zien of hij daar geen peet kon krijgen. Terwijl hij onderweg was, kwam hij een arme man tegen, en die vroeg hem waar hij naar toe moest, en hij zei dat hij naar een ander dorp wou gaan om te zien of hij geen peet kon krijgen voor zijn zoontje, hij was arm en geen mens wou bij hem peet staan. „O,“ zei de arme man, „jij bent arm, ik ben arm, ik wil je peetvader wel zijn, maar ik ben zó arm, dat ik ‚t kind niets geven kan; maar ga maar naar de baker en zeg haar dat ze met ‚t kind maar eens naar de kerk moet komen.“ Ze kwamen gezamenlijk naar de kerk, en de bedelaar was er al en hij gaf aan het kind de naam: Ferdinand de trouwe. Ze kwamen daarna weer uit de kerk, en de bedelaar zei: „Ga nu maar naar huis, ik kan niets geven, en jullie moeten mij ook niets geven.“ Maar de baker gaf hij een sleutel en hij zei dat ze die, als ze weer thuis was, aan de vader geven moest, en hij moest hem bewaren tot ‚t kind veertien jaar oud was, en dan moest hij de hei opgaan en daar was een slot, en daar paste die sleutel in, en wat daarin was zou hem toebehoren. Toen het kind zeven jaar was geworden en flink was gegroeid, ging het eens met andere jongens spelen, en de één had nog meer van z’n peetvader gekregen dan de ander, maar hij had niets te vertellen, en daarom begon hij te huilen en liep naar huis en zei tegen zijn vader: „Heb ik dan niks van mijn peet gekregen?“ – „O ja,“ zei de vader, „zeker, je hebt een sleutel gekregen, en als er op de hei een slot is, ga er dan maar naar toe en open het.“ Toen ging hij erheen, maar er was nergens een slot te horen of te zien. Zeven jaar later toen hij veertien was, ging hij er nog eens heen, en toen was er wél een slot. Hij stak de sleutel erin, draaide hem om, maar er was niets binnenin, dan ’n schimmel. Daar was de jongen nu zo dolblij mee, dat hij een paard had, dat hij er meteen op ging zitten en naar zijn vader reed. „Nu heb ik ook een paard, nu kan ik ook op reis gaan,“ zei hij. Hij trok weg, en toen hij onderweg was, lag er een schrijfpen op de weg, en hij wou hem eerst op rapen, maar toen dacht hij weer bij zichzelf: „Och, je moest hem maar laten liggen, waar je heengaat is vast wel een pen, als je er één nodig hebt.“ Maar terwijl hij weggaat, roept er iemand achter hem: „Ferdinand, neem ‚m mee.“ Hij kijkt om, maar ziet niets, maar hij gaat toch weer terug en raapt hem op. Na een poos rijden, komt hij langs een beekje, en daar lag een vis aan de oever, happend en snakkend naar lucht en hij zegt: „Wacht maar, visje, ik zal je helpen om weer in ‚t water te komen,“ en hij pakt hem bij zijn staart en gooit hem in ‚t water. Daar stak de vis z’n kop uit ‚t water en zei: „Nu je mij uit de brand geholpen hebt, zal ik je een fluitje geven; als je in nood bent, fluit er dan op, dan zal ik je helpen. En als je soms eens wat in ‚t water hebt laten vallen, fluit dan maar, dan geef ik het je wel aan.“ Hij rijdt weer verder, en daar komt ’n mens naar ‚m toe en die vraagt waar hij heen moet. „Nu, naar ‚t naaste dorp.“ – „Hoe of hij dan heette?“ – „De trouwe Ferdinand.“ – „Zo, dan hebben we haast dezelfde naam, ik heet de ontrouwe Ferdinand.“ En zo trokken ze samen naar het naaste dorp naar de herberg. Nu was het wel erg, dat die ontrouwe Ferdinand alles wist, wat de ander gedacht had en wilde doen; en dat wist hij door allerlei kunsten. In de herberg was een aardig meisje, met een eerlijk gezicht en ze gedroeg zich aardig, ze werd verliefd op de trouwe Ferdinand, want dat was ook een aardige kerel, en ze vroeg hem waar hij naar toe wou. „O, hij wou zo’n beetje rondreizen.“ Ze zei dat hij dan daar nog maar wat blijven moest, d’r was hier in ‚t land een koning en die had wel ’n bediende of een voorrijder nodig, daar kon hij dan dienst nemen. Hij antwoordde dat hem dat niet goed afging, naar iemand toegaan en zichzelf aanbieden. Het meisje zei: „O, dat zal ik dan wel doen.“ En zo ging ze meteen naar de koning en zei, dat ze een aardige dienaar voor hem had. Daar wou hij wel van horen en liet hem bij zich komen en wilde hem wel hebben. Maar hij wou ‚t liefst voorrijder zijn, want waar zijn paard was, wou hij zelf zijn, en toen nam de koning hem ook als voorrijder. Toen de ontrouwe Ferdinand daar van hoorde, zei hij tegen het meisje: „Zeg, help je mij dan niet?“ – „Wel,“ zei het meisje, „jou wil ik ook wel helpen.“ Ze dacht: „Je moet hem te vriend houden, want hij is niet te vertrouwen.“ Maar ze ging naar de koning en besprak hem ook als bediende, en de koning was er tevreden mee. Als nu ’s morgens de koning zijn pak aantrok, jammerde hij altijd: „O, als ik toch mijn liefste maar bij me had.“ De ontrouwe Ferdinand was evenwel altijd de trouwe Ferdinand slecht gezind, en toen de koning weer eens zo aan ‚t jammeren was, toen zei hij: „U hebt immers die voorrijder, stuur hem erheen; hij moet haar gaan halen, en als ‚t hem niet lukt, moet hem z’n hoofd voor z’n voeten gelegd worden.“ Nu liet de koning de trouwe Ferdinand bij zich komen en hij vertelde hem dat hij een liefste had en die moest hij hem terugbezorgen, en als hij het niet deed, moest hij sterven. De trouwe Ferdinand ging naar de stal, naar zijn schimmel en nu was hij het, die jammerde: „O, ik ongelukkig mensenkind.“ Iemand achter hem riep: „Ferdinand, waarom dat gejammer?“ Hij keek om, maar hij zag niemand en jammerde steeds: „O, mijn beste schimmel, nu moet ik je verlaten en ik moet sterven.“ Toen riep de stem weer: „Trouwe Ferdinand, waarom dat gejammer?“ Nu merkte hij pas dat zijn schimmeltje hem die vraag stelde. „Doe jij dat, schimmeltje? Kan jij praten?“ En weer zei hij: „Ik moet daar en daar naar toe en de bruid halen, weet jij ook hoe ik dat aan moet pakken?“ Nu antwoordde de schimmel: „Ga nog eens naar de koning, en zeg hem: als hij je wil geven wat je hebben moet, dan zul je haar brengen: hij moet ’n schip vol vlees en een schip vol brood brengen en dan zal het lukken; want op het water zijn de grote reuzen, en als je voor hun geen vlees meebrengt, dan verscheuren ze je, en dan zijn er de grote vogels, en die pikken je je ogen uit je hoofd, als je geen brood meebrengt.“ Toen liet de koning alle slagers in het land slachten en alle bakkers bakken, zodat de schepen vol werden. En toen ze vol waren, zei de schimmel tot de trouwe Ferdinand: „Ga nu maar op me zitten, en trek met me naar het schip. En als dan de reuzen komen, dan zeg je:

„Stil maar, mijn lieve reusjes,
ik heb aan u gedacht,
en ik heb u wat meegebracht!“

En als de vogels komen, dan zeg je:

„Stil maar, mijn lieve vogeltjes,
ik heb aan u gedacht,
en ik heb u wat meegebracht!“

Dan doen ze je niks. En als je dan bij het slot komt, helpen de reuzen je; je gaat het slot in en neemt een paar reuzen mee; de prinses ligt er te slapen, maar je mag haar niet wakker maken. De reuzen moeten haar met bed en al optillen en naar ‚t schip dragen.“ En nu gebeurde alles, zoals het schimmeltje gezegd had. Aan de reuzen en de vogels gaf de trouwe Ferdinand, wat hij voor hen had meegebracht, toen waren de reuzen heel gewillig en brachten de prinses slapend in haar bed naar de koning. Maar toen ze bij de koning kwam, zei ze dat ze niet leven kon, of ze moest haar schriften hebben en die waren op haar kasteel blijven liggen. Toen werd de trouwe Ferdinand – op aanwijzing van de ontrouwe Ferdinand – weer geroepen, en de koning zei hem dat hij de schriften van de prinses nog van het slot moest halen, of hij moest sterven. Nu ging hij weer naar de stal, begon er te huilen en zei: „Och mijn lief schimmeltje, nu moet ik al weer weg, hoe zullen we dat doen?“ Toen zei de schimmel: „Dan moesten ze ‚t schip nog eens vol laden.“ En het ging weer net zo als de vorige keer, en de reuzen en de vogels werden door het vlees verzadigd en tot rust gebracht. Toen hij bij het slot kwam, zei de schimmel tegen hem, dat hij er naar binnen moest gaan; naar de slaapkamer van de prinses, en daar op tafel lagen de schriften. De trouwe Ferdinand gaat weer op reis en het lukt hem. Maar toen ze op zee waren, liet hij zijn schrijfpen in zee vallen, en toen zei de schimmel: „Maar“nu kan ik je niet verder helpen.“ Toen viel hem het geval in van dat fluitje, en hij begon erop te fluiten en daar kwam de vis en had de schrijfpen in z’n bek en gaf hem die. Hij bracht de schriften naar het slot en nu werd er bruiloft gehouden. Maar de koningin mocht de koning niet lijden, want hij had geen neus, en de trouwe Ferdinand vond ze wel aardig. Toen nu eens op een keer alle heren van het hof samen waren, vertelde de koningin dat ze ook kunststukjes kende, ze kon iemand ‚t hoofd afhakken en weer opzetten, iemand moest het maar eens proberen. Maar niemand wilde de eerste zijn, en toen moest de trouwe Ferdinand eraan geloven, – alweer op aanwijzing van de ontrouwe Ferdinand – en ze hakte hem ‚t hoofd af en zette ‚t hem weer op, en ‚t is ook meteen weer geheeld, alleen leek het of hij een draad om zijn hals had. De koning zei tegen haar: „Maar kind, waar heb je dat geleerd?“ – „Ja,“ zei ze, „die kunst ken ik. Zal ik ‚t bij jou ook eens proberen?“ – „Welja,“ zei hij. En toen hakte ze hem z’n hoofd af en zette ‚t niet weer op, ze deed of ze hem er niet meer op kan krijgen, en of hij niet vast wil zitten. Nu werd de koning begraven, maar zij trouwde met de trouwe Ferdinand. Maar hij reed altijd op zijn schimmel, en toen hij daar eens op zat, zei die tegen hem: hij moest eens naar een andere heide toe; en hij wees hem die, en daar moest hij dan driemaal omheen jagen. En toen ze dat gedaan hadden, ging de schimmel op zijn achterpoten staan en veranderde in een prins.

Lees nog een kort sprookje (5 min)

De maan

De drie broers

De Bijenkoningin

Learn languages. Double-tap on a word.Learn languages in context with Childstories.org and Deepl.com.

Informatie voor wetenschappelijke analyse