Czas czytania dla dzieci: 3 min
Zdarzyło się pewnego razu, że kot spotkał w lesie lisa, a myśląc: ,,On jest taki mądry i doświadczony, i tyle w świecie znaczy“, zagadnął go przymilnie:
– Dzień dobry, kochany panie lisie, co słychać? Jak zdrowie? Jak sobie pan radzi w tych drogich czasach.
Lis, pełen pychy, obrzucił kota spojrzeniem od stóp do głów i długo nie mógł się zdecydować, czy dać mu jakąś odpowiedź. Wreszcie odezwał się:
– Ty nędzny łachmyto, ty głupcze, ty głodomorze i myszołapie, co sobie właściwie myślisz? Śmiesz pytać, jak ja sobie radzę? A co ty potrafisz? Ile znasz sztuczek?
– Znam tylko jedną jedyną – odparł skromnie kot.
– A cóż to za sztuczka – spytał lis.
– Kiedy psy mnie gonią, potrafię wskoczyć na drzewo i ujść w ten sposób z życiem.
– I to wszystko? – rzekł lis. – Bo ja opanowałem sto rozmaitych sztuczek, a prócz tego posiadam cały worek forteli. Żal mi ciebie, chodź, nauczę cię, jak wymykać się psom.
W tej samej chwili nadszedł myśliwy z czterema psami. Kot skoczył zwinnie na drzewo i wdrapał się na sam wierzchołek, gdzie całkiem ukrył się wśród liści i gałęzi.
– Otwieraj worek, panie lisie, otwieraj worek! – wołał do lisa, ale psy już go chwyciły i nie mógł się im wyrwać.
– No, i co, panie lisie – wołał kot – wpadłeś mimo swoich stu sztuczek. Gdybyś mógł wdrapać się na drzewo jak ja, nie postradałbyś życia.
Learn languages. Double-tap on a word.Learn languages in context with Childstories.org and Deepl.com.Kontekst
Interpretacje
Jezyk
Ta bajka braci Grimm, znana jako „Lis i kot,“ przekazuje ważne przesłanie o wartości skromności i praktyczności. Opowieść zaczyna się od spotkania w lesie między kotem a lisem. Kot, podziwiając lisa za jego inteligencję i doświadczenie, uprzejmie go zagaduje. Lis, pełen pychy, patrzy z góry na kota i chwali się swoimi umiejętnościami, twierdząc, że zna sto różnych sztuczek oraz ma worek pełen forteli. Kiedy kot przyznaje, że zna tylko jedną sztuczkę – ucieczkę na drzewo – lis go lekceważy.
Gdy nagle zjawia się myśliwy z psami, kot szybko ucieka na drzewo, skutecznie się ukrywając. Lis, zaślepiony własną arogancją, nie potrafi skutecznie wykorzystać żadnej ze swoich sztuczek i zostaje schwytany przez psy. Bajka kończy się nauką, że czasem jedna skuteczna umiejętność jest więcej warta niż sto niepraktycznych. Skromność i praktyczność kota kontrastują z pychą i nadmierną pewnością siebie lisa, prowadząc do wniosku, że nie zawsze ilość, ale jakość ma znaczenie.
Bajka „Lis i kot“ autorstwa Braci Grimm to opowieść, która zawiera kilka głębokich morałów i umożliwia różne interpretacje.
Pycha i pokora: Lis uosabia pychę i arogancję. Chwali się swoją mądrością i umiejętnościami, a jednak w krytycznym momencie nie potrafi ich wykorzystać. Kot, mimo że przyznaje się do swojej ograniczonej wiedzy, skutecznie się ratuje dzięki swojej jedynej umiejętności.
Morał: lepiej być przygotowanym w jednej skutecznej rzeczy niż być zarozumiałym i nie zdolnym do działania.
Praktyczna wiedza kontra przechwałki: Bajka podkreśla znaczenie praktycznej wiedzy i działania. Lis zna wiele sztuczek teoretycznie, ale to kot, ze swoją jedną, ale praktyczną umiejętnością, przeżywa.
Morał: praktyczne umiejętności są bardziej wartościowe niż puste przechwałki.
Przestroga przed zbytnim zaufaniem i naiwnością: Kot wykazał się ostrożnością i nie zaufał całkowicie lisowi, polegając na swoim sprawdzonym sposobie ratunku.
Lis zaś, nie doceniając sytuacji, zginął. Morał: warto polegać na sobie i swoich sprawdzonych sposobach, a nie zbytnio ufać tym, którzy mogą chcieć się jedynie popisać.
Elastyczność i adaptacja vs. rutyna i sztywność: Kot szybko reaguje na zagrożenie, podczas gdy lis, polegając na swoich starych sztuczkach, nie jest w stanie dostosować się do nowej sytuacji.
Morał: umiejętność adaptacji i szybkiego działania w obliczu nieprzewidzianych okoliczności często daje przewagę.
Każda z tych interpretacji podkreśla różne aspekty charakterów i sytuacji przedstawionych w bajce. Każdy czytelnik, w zależności od swoich doświadczeń życiowych, może dostrzec w niej odmienne wartości i lekcje.
Baśń „Lis i kot“ autorstwa Braci Grimm jest krótką opowieścią zawierającą morał o wartości praktycznej wiedzy i umiejętności w porównaniu z przechwałkami i pychą. Poniżej znajduje się analiza lingwistyczna tego tekstu.
Formalność: Tekst jest utrzymany w dość formalnym stylu, typowym dla baśni, co jest widoczne w zwrotach grzecznościowych używanych przez kota („kochany panie lisie“).
Dialogi: W baśni dominuje dialog pomiędzy kotem a lisem, co ożywia narrację i pozwala na przedstawienie kontrastu między postawami zwierząt.
Epitetami: Wypowiedzi lisa są nacechowane mocno emocjonalnymi epitetami, takimi jak „nędzny łachmyto“, „głupcze“ czy „myszołapie“, które pokazują jego pogardę i wyższość wobec kota.
Wyrazy wartościujące: Słowa takie jak „mądry“, „doświadczony“, „znaczyć w świecie“ w odniesieniu do lisa kontrastują z rzeczywistością jego sytuacji.
Język potoczny: Pojawiają się wyrażenia potoczne i dosadne, które wzmacniają charakterystykę postaci lisa i kota.
Dialogowe: Większość zdań to krótkie wymiany dialogowe, które podkreślają dynamikę i napięcie pomiędzy postaciami.
Retoryczne pytania: Lis używa retorycznych pytań, by dodatkowo zdeprecjonować kota i podkreślić swoją rzekomą wyższość.
Kontrast: Wyraźny kontrast między lisem a kotem, gdzie lis symbolizuje przechwałki i zawiłe myślenie, a kot – praktyczną i skuteczną umiejętność.
Ironia: Zakończenie historii jest ironiczne, ponieważ to lis, mimo swoich licznych sztuczek, pada ofiarą sytuacji, z której kot potrafi się uratować.
Prostota i efektywność: Baśń ukazuje, że jedna dobrze opanowana umiejętność może być bardziej wartościowa niż sto niepraktycznych sztuczek.
Pokora i pycha: Przestrzega przed pychą i nadmiernym poleganiem na pozorach.
Podsumowując, baśń „Lis i kot“ posługuje się różnorodnymi środkami językowymi, które tworzą wyraźny kontrast między protagonistami, i niesie uniwersalny morał o wartości prawdziwej wiedzy i umiejętności nad powierzchownymi przechwałkami.
Informacje do analizy naukowej
Wskaźnik | Wartość |
|---|---|
| Numer | KHM 75 |
| Aarne-Thompson-Uther Indeks | ATU Typ 105 |
| Tłumaczenia | DE, EN, DA, ES, PT, HU, IT, JA, NL, PL, RO, RU, TR, VI, ZH |
| Indeks czytelności Björnssonaa | 34.1 |
| Flesch-Reading-Ease Indeks | 54.1 |
| Flesch–Kincaid Grade-Level | 8.3 |
| Gunning Fog Indeks | 9.8 |
| Coleman–Liau Indeks | 11.3 |
| SMOG Indeks | 10.3 |
| Automatyczny indeks czytelności | 5.5 |
| Liczba znaków | 1.324 |
| Liczba liter | 1.017 |
| Liczba zdania | 21 |
| Liczba słów | 221 |
| Średnia ilość słów w jednym zdaniu | 10,52 |
| Słowa z więcej niż 6 literami | 52 |
| Procent długich słów | 23.5% |
| Sylaby razem | 371 |
| Średnie sylaby na słowo | 1,68 |
| Słowa z trzema sylabami | 32 |
| Procent słów z trzema sylabami | 14.5% |
