Czas czytania dla dzieci: 3 min
Pewien król miał trzech synów, a że wszystkich jednakowo kochał, nie wiedział, którego ma wyznaczyć swoim następcą. Kiedy nadeszła już jego ostatnia godzina, wezwał wszystkich trzech do swego łoża i rzekł:
– Moje drogie dzieci, przyszedł mi właśnie do głowy pomysł, który wam wyjawię: najleniwszy z was obejmie po mnie królestwo.
– Ojcze – zawołał najstarszy – mnie przypadnie korona. Jestem tak leniwy, że kiedy leżę i chce mi się spać, to choćby mi kropla wpadła do oka, nie zamknę go.
Średni rzekł:
– Ojcze, mnie korona przypadnie. Bo jestem tak leniwy, że jak siedzę przy ogniu, aby się ogrzać, to prędzej sobie pięty przypiekę, niż cofnę nogi.
Najmłodszy zaś powiedział:
– Ojcze, korona mnie przypadnie. Bo jestem tak leniwy, że gdyby mnie wieszali i stryczek miałbym już na szyi, a ktoś by mi dał do ręki ostry nóż, abym mógł stryczek przeciąć, to raczej pozwoliłbym się powiesić, niż sięgnąłbym do stryczka.
Ojciec słysząc to rzekł:
– Ty posunąłeś się najdalej i ty zostaniesz królem.

Kontekst
Interpretacje
Jezyk
Opowiadanie „Trzech leniuchów” autorstwa braci Grimm to krótka baśń z humorystycznym motywem. Król, który zastanawia się nad wyznaczeniem następcy spośród trzech równie kochanych synów, postanawia uczynić najleniwszego z nich swoim spadkobiercą. Każdy z synów przedstawia własną wersję lenistwa, próbując przekonać ojca, że to on najbardziej zasługuje na koronę. Najmłodszy syn okazuje się być najbardziej przekonujący, twierdząc, że nawet w obliczu śmierci nie zmobilizowałby się do działania. Baśń kończy się decyzją króla, który przyznaje koronę właśnie temu najmłodszemu. Opowieść, choć lekka i zabawna, ukazuje absurdalność sytuacji i sposób, w jaki ludzie mogą traktować lenistwo jako zaletę w kontekście dziedziczenia władzy.
Bajka braci Grimm „Trzech leniuchów“ wprowadza intrygujący motyw lenistwa jako kryterium sukcesji tronu. Choć na pierwszy rzut oka historia wydaje się być humorystyczna, można ją interpretować na wiele różnych sposobów. Poniżej przedstawiam kilka potencjalnych interpretacji tej bajki:
Parodia i krytyka władzy: Bajka może być postrzegana jako satyra na temat dziedziczenia władzy i monarchii. Ukazuje absurdalność przypisywania władzy na podstawie tak nieistotnej cechy jak lenistwo. Krytyka skupia się na arbitralności królewskiej sukcesji, w której kluczowe decyzje mogą być podejmowane na podstawie nieprzemyślanych i irracjonalnych kryteriów.
Lenistwo jako cnota: Można również interpretować bajkę jako eksperyment myślowy, w którym lenistwo jest przedstawione jako pożądana cnota. W tym sensie, najmniej aktywny i agresywny z synów, który unika działań nawet dla własnego bezpieczeństwa, jest postrzegany jako gwarant stabilności i pokoju królestwa.
Komizm przesady: Historia wykorzystuje przesadę jako źródło humoru. Absurdalne wymówki braci pokazują komiczną skrajność ich lenistwa, zachęcając czytelnika do śmiechu z ich przesadnych postaw. Takie ujęcie może być postrzegane jako czysta rozrywka, bez głębszego morału.
Wartość życia: W interpretacji filozoficznej, bajka może również sugerować refleksję nad wartością życia i działania. Najmłodszy syn, wybierając bierność nawet w obliczu śmierci, de facto wybiera fatalizm. Można to postrzegać jako krytykę rezygnacji i bierności wobec własnego losu.
Rodzinne relacje: Bajka może również być interpretowana jako komentarz na temat dynamiki rodzinnej i presji spełnienia oczekiwań rodzica. Każdy z braci chce udowodnić swoją wyjątkowość przez pryzmat ojcowskiego wyobrażenia, w tym przypadku absurdalnie poprzez lenistwo. Można to postrzegać jako satyrę na temat rodzicielskich oczekiwań.
Każda z tych interpretacji pokazuje, że bajka „Trzech leniuchów“ jest bardziej skomplikowana, niż mogłoby się wydawać na pierwszy rzut oka, i że zawiera głębsze przesłanie ukryte pod warstwą humoru i absurdu.
Analiza lingwistyczna baśni „Trzech leniuchów“ Braci Grimm pozwala nam zrozumieć, jak poprzez język tworzona jest narracja tej opowieści, a także jakie motywy i struktury są obecne w tekście.
Struktura Narracyjna: Baśń ma bardzo prostą strukturalną formę, składającą się z wstępu (przedstawienie problemu), rozwinięcia (opowieści synów) i zakończenia (wybór następcy tronu). Struktura ta jest typowa dla baśni, co czyni ją łatwą do zrozumienia i zapamiętania.
Motyw Lenistwa: Głównym motywem jest lenistwo, które jest paradoksalnie prezentowane jako pozytywna cecha wymagająca nagrody, w tym wypadku królestwa. Bracia Grimm odwracają oczekiwania dotyczące cech charakteru godnych lidera. Lenistwo jest w baśni przyjmowane jako miara sukcesu, co stanowi klasyczną groteskę.
Dialog: W baśni kluczową rolę odgrywają dialogi, które charakteryzują postacie synów i ujawniają ich lenistwo. Każdy z synów przedstawia swoją wersję lenistwa za pomocą obrazowych opisów. Dialogi są krótkie i dowcipne, co podkreśla humorystykę sytuacji.
Styl Językowy: Język baśni jest prosty i klarowny, co czyni go zrozumiałym dla szerokiej publiki. Jest to charakterystyczne dla baśni, które z założenia były opowiadane ustnie i musiały być łatwo przyswajane oraz przekazywane dalej.
Postaci: Król i trzej synowie są jedynymi postaciami w baśni, co skupia uwagę na ich interakcji i decyzji króla. Każdy z synów jest stereotypowym przedstawieniem lenistwa — najstarszy dla zmysłów, średni dla komfortu fizycznego, a najmłodszy dla życia.
Ironia i Groteska: Zakończenie baśni wzmacnia ironię, gdzie lenistwo jest największą cnotą i dzięki tej cesze najmłodszy syn zostaje królem. Poprzez użycie groteski i paradoksów, baśń zaskakuje i bawi czytelnika.
Podsumowując, baśń „Trzech leniuchów“ jest przykładem użycia języka do kreowania świata, w którym popularne wartości są wywrócone do góry nogami. Język tej baśni poprzez humor i prostotę skutecznie przekazuje nie tylko historię, ale również ukryte przesłanie na temat natury ludzkiej i społecznym postrzeganiu lenistwa.
Informacje do analizy naukowej
Wskaźnik | Wartość |
---|---|
Numer | KHM 151 |
Aarne-Thompson-Uther Indeks | ATU Typ 1950 |
Tłumaczenia | DE, DE, EN, EN, DA, ES, FR, PT, FI, IT, JA, NL, PL, RU, TR, VI, ZH |
Indeks czytelności Björnssonaa | 41.6 |
Flesch-Reading-Ease Indeks | 36.4 |
Flesch–Kincaid Grade-Level | 12 |
Gunning Fog Indeks | 15.9 |
Coleman–Liau Indeks | 12 |
SMOG Indeks | 12 |
Automatyczny indeks czytelności | 10.8 |
Liczba znaków | 995 |
Liczba liter | 786 |
Liczba zdania | 9 |
Liczba słów | 158 |
Średnia ilość słów w jednym zdaniu | 17,56 |
Słowa z więcej niż 6 literami | 38 |
Procent długich słów | 24.1% |
Sylaby razem | 285 |
Średnie sylaby na słowo | 1,80 |
Słowa z trzema sylabami | 35 |
Procent słów z trzema sylabami | 22.2% |