Çocuklar için okuma zamanı: 3 dk
Günün birinde bir tilki çayırlığa geldi. Orada bir kaz sürüsü gördü. Hayvanların hepsi besiliydi. Tilki gülerek, „Tam zamanında gelmişim! Şöyle sıraya dizilin de, hepinizi güzelce yutayım“ dedi. Kazlar korkudan tıslamaya başladı; ağlayıp sızlayarak canlarını bağışlamasını istediler tilkiden. Ama tilki hiç oralı olmadı. „Acımak yok, hepiniz öleceksiniz!“ dedi. Derken kazlardan biri cesaretini toplayarak şöyle dedi: „Şu genç yaşta ölüp gideceğiz. Hiç olmazsa izin ver de günahlarımızı çıkarmak için dua edelim. Ondan sonra en semizimizi seçerek yersin!“
Tilki, „Olur, dua edin bakalım. Ben beklerim!“ dedi. Birinci kaz uzun bir duaya başladı ga! ga! ga! diye. Bu dua bitmek bilmeyince ikinci kaz da başladı ga! ga! ga! diye dua etmeye. Onu üçüncü ve dördüncü kaz takip etti ve başladılar hep birlikte gaglamaya! Duaları bitince biz de öyküye devam ederiz. Ama duyduğuma göre onlar hâlâ dua ediyormuş!

Arka plan
Yorumlar
Dilbilim
Grimm Kardeşler’in „Tilki ve Kazlar“ masalı, kurnaz tilkinin bir kaz sürüsünü avlamaya çalıştığı bir hikayeyi anlatır. Tilki, kazları gördüğünde onları bir ziyafet olarak görür ve hepsini yemeyi planlar. Ancak, kazlar korkudan ne yapacaklarını bilemez hale gelir ve yaşamak için bir şans isterler. İçlerinden biri, dua etmeleri için izin ister ve tilki de bu isteği kabul eder.
Kazlar, tilkinin iyi niyetini suiistimal ederek bir dua etmeye başlar, fakat bu dua normalden çok daha uzun sürer. Her kaz sırasıyla duaya katılır ve aslında bu dualar hiç bitmez. Tilki beklerken zaman geçer ve bu durum kazlara biraz daha zaman kazandırır.
Bu masal, genellikle kurnazlık, umut ve belki de çaresizlik içinde bile umulmadık bir çözümün bulunabileceği gibi temaları işler. Aynı zamanda, bir süreklilik içinde zaman kazanmanın da bazen bir strateji olabileceğini gösterir. Masal, Grimm Kardeşler’in diğer eserleri gibi ders verici bir anekdotla sona ermektedir.
„Tilki ve Kazlar“ masalı, Grimm Kardeşler’in halk masallarından bir örnektir ve genellikle dil, zeka ve aldatmacayla ilişkilidir.
Zekanın Gücü: Kazların, tilkinin önceden planladığı bir yeme dönüşmemek için zeka ve zaman kazanma stratejisi kullanması, zorluklar karşısında zeka kullanmanın önemini vurgular. Bu hikaye, zekanın fiziksel güce karşı üstün gelebileceğini gösterir.
Birlikten Kuvvet Doğar: Kazlar birlik olarak hareket edince, kendilerini tehlikeden koruma şansı bulurlar. Tek bir kaz yerine, hepsinin birlikte dua etmeyi uzatmaları, ortak bir çaba ile nasıl tehlikenin üstesinden gelebileceklerini gösterir.
Zaman Kazanma: Kazların dua etme bahanesiyle zaman kazanmaları, bazen zamana ihtiyaç duyulduğunda bahaneler veya gecikmelerin stratejik olarak kullanılabileceğini gösterir. Bazen bir problemi çözmek için zaman kazanmak, çözümün kendisi kadar değerlidir.
Aldatmacanın İronisi: Tilkilerin genellikle kurnazlıkları ve aldatmacalarıyla tanınmalarına rağmen, burada kendi kurnazlıkları yerine kazların aldatmacasına yenik düşmesi, ironi yaratır. Bu, her zaman en zeki olduğunu düşünenlerin kolayca aldatılabileceğini gösterir.
Bu masal, basit bir anlatıma sahip olsa da, birçok farklı açıdan ders alınabilecek zenginliktedir. Kimi yorumlar zekanın ve akıllı stratejilerin önemini vurgularken, kimileri de topluluk içindeki işbirliğinin gücüne dikkat çeker.
Grimm Kardeşler’in „Tilki ve Kazlar“ masalı, klasik halk masallarının özelliklerini taşıyan küçük ama derin bir hikaye örneğidir. Masalda dilbilimsel açıdan dikkat çekici olan birkaç noktaya değinelim:
Anlatım Biçimi ve Üslup: Masal, basit ve doğrudan bir üslupla kaleme alınmıştır. Çocukları hedeflediği için dil sade ve anlaşılırdır. Cümleler genellikle kısa ve özdür, bu da okurun dikkatini uzun süre canlı tutar.
Diyaloglar ve Karakterizasyon: Masal kahramanları, doğrudan konuşmalarla karakterize edilir. Tilkinin cümleleri, kurnaz ve alaycı tabiatını ortaya koyarken; kazların korku dolu konuşmaları çaresizliklerini ve tilkiye karşı duydukları korkuyu yansıtır.
İroni ve Mizah: Dilin kullanımı, hikayede ironi ve mizahın oluşturulmasına hizmet eder. Tilkinin kurnazca „dua edin bakalım, ben beklerim“ demesi, kazların böylelikle zaman kazanması ve tilkinin bu tuzağa düşmesi masala mizahi bir boyut katar.
Kültürel ve Dini Temalar: Dua etme isteği, kültürel ve dini bir temanın masalın dokusuna incelikle işlenmiş olduğuna işaret eder. Bu durum, masaldaki karakterlerin (kazların) ölüm korkusunu ve son anlarında huzur bulma arayışını temsil eder.
Zaman ve Mekan: Masalın açılış cümlesi olan „Günün birinde“ ifadesi, masal geleneğinde sıkça kullanılan ve belirli bir zamanı işaret etmeyen bir anlatım tarzıdır. Bu, masalın zamandan bağımsız, evrensel bir hikaye olduğunu gösterir.
Sonuç ve Açıklık: Masalın sonunda, kazların duasının bitmediği ve hala devam ettiği ima edilerek açık bir son bırakılmıştır. Bu, okurun hayal gücünü kullanarak masalı tamamlamasına olanak tanır.
Bu masal, anlaşılır dili ve içerdiği dersle hem çocuklara hem de yetişkinlere hitap eden, zeka dolu bir öyküdür. Anlatımındaki sadelik ve derinlik, Grimm Kardeşler’in masalları neden klasikler arasında kabul edildiğini bir kez daha gösteriyor.
Bilimsel analiz için bilgiler
Gösterge | Değer |
---|---|
Numara | KHM 86 |
Aarne-Thompson-Uther Endeksi | ATU Typ 227 |
Çeviriler | DE, EN, DA, ES, FR, PT, IT, JA, NL, PL, RO, RU, TR, VI, ZH |
Björnsson tarafından okunabilirlik indeksi | 38.9 |
Flesch-Reading-Ease Endeksi | 2.5 |
Flesch–Kincaid Grade-Level | 12 |
Gunning Fog Endeksi | 18.6 |
Coleman–Liau Endeksi | 12 |
SMOG Endeksi | 11.6 |
Otomatik Okunabilirlik Endeksi | 6.9 |
Karakter Sayısı | 907 |
Harf Sayısı | 729 |
Cümle Sayısı | 26 |
Kelime Sayısı | 133 |
Cümle Başına Ortalama Kelime | 5,12 |
6'dan fazla harf içeren kelimeler | 45 |
Uzun kelimelerin yüzdesi | 33.8% |
Toplam Heceler | 313 |
Kelime Başına Ortalama Heceler | 2,35 |
Üç Heceli Kelimeler | 55 |
Üç Heceli Yüzde Kelimeler | 41.4% |