Çocuklar için okuma zamanı: 5 dk
Bir köyde fakir bir kadın yaşıyordu; bir gün bir tencerelik fasulye alarak pişirmek istedi. Ocağı yaktı, çabuk yansın diye de bir avuç saman attı.
Fasulyeleri tencereye koyarken farkında olmadan yere bir saman çöpüyle bir tek fasulye düşürdü; tam o sırada ocaktan bir kor parçası bunların üstüne sıçradı.
Saman çöpü, „Arkadaş, nerden çıktın sen?“ diye sordu. Kor ateşi, „Alevden kaçtım; kaçmasaydım kül olup gitmiştim“ dedi.
Fasulye, „Ben de paçamı zor kurtardım; yoksa kocakarı beni tencereye atmıştı, arkadaşlarımın yanı sıra beni de kaynatacaktı“ dedi.
Saman çöpü, „Sanki benim kaderim daha mı iyi?“ diye lafa karıştı: „Kocakarı bütün kardeşlerimi ateşe ve dumana attı. Bir seferde altmış kardeşimi birden yakıp öldürdü. Neyse ki, ben parmaklarının arasından sıyrılarak kendimi yere attım.“
„Peki, şimdi ne yapacağız?“ diye sordu kor ateşi. „Ölümden kurtulduğumuza göre aramızda iyi bir arkadaşlık kuralım; başımıza bir daha böyle bir bela gelmemesi için de hep beraber bir başka ülkeye gidelim“ dedi fasulye.
Bu öneri öbür ikisinin hoşuna gitti; hep birlikte yola çıktılar.
Derken ufak bir dereye geldiler; ama orada ne bir köprü ne de bir sandal yoktu. Karşıdan karşıya nasıl geçeceklerini bilemediler.
Samanın aklına iyi bir fikir geldi. „Ben uzunlamasına yatayım, siz beni köprü gibi kullanın“ diyerek bir yakadan öbür yakaya yatıp uzandı. Kor ateşi, doğal bir çeviklikle bu köprünün üzerine sıçradı; ama ortasına geldiğinde, altında şırıl şırıl akan suyu görünce korktu; olduğu yerde kaldı ve daha ileriye gidemedi.
Bu kez saman çöpü tutuşuverdi, ikiye bölünerek dereye düştü. Kor ateşi onun arkasından suya düştü, düşer düşmez cızzz diye sönerek ruhunu teslim etti.
Ne olur ne olmaz diye hâlâ sahilde kalan fasulye bu olay karşısında gülmeye başladı. O kadar güldü ki, ortasından çatladı. Onun da başına aynı şey gelecekti, yani nerdeyse ölecekti, ama neyse ki o sırada bir terzi dolaşmaya çıkmıştı ve dere kenarında dinlenmek istemişti. Yufka yürekli biri olduğu için iğneyle ipliği çıkarıp fasulyeyi dikti.
Fasulye ona canı gönülden teşekkür etti. Ama ne var ki, terzi onu dikerken siyah iplik kullanmıştı. İşte o gün bugündür tüm fasulyelerde siyah bir dikiş görülür.
Learn languages. Double-tap on a word.Learn languages in context with Childstories.org and Deepl.com.Arka plan
Yorumlar
Dilbilim
Grimm Kardeşler’in „Saman Çöpü, Kor Ateşi ve Fasulye“ adlı masalı, üç gündelik nesnenin – bir saman çöpü, bir kor ateşi ve bir fasulye – başlarından geçen maceraları anlatır. Masal, bu nesnelerin ortak bir tehlikeden kaçmalarının ardından yeni bir hayata başlamak amacıyla birlikte bir yolculuğa çıkmaları üzerine kuruludur.
Masal, fakir bir kadının yemek pişirme hazırlığı sırasında gelişir. Kadın fasulyeleri pişirmeye çalışırken, bir fasulye tanesi, bir saman çöpü ve bir kor ateşi kazara yere düşer. Aralarındaki diyalogla, her biri kendi kaderinden nasıl kurtulduğunu anlatır. Bu nesneler, ölümden kıl payı kurtulmalarının ardından yakın arkadaş olmaya ve birlikte başka bir ülkeye kaçmaya karar verirler.
Yolculuk sırasında karşılarına çıkan bir dere, onların yeni bir zorlukla yüzleşmelerine neden olur. Saman çöpü, köprü olmayı önerir, ancak kor ateşi köprünün ortasına geldiğinde dengenin bozulmasıyla saman tutuşur ve ikisi de suya düşerek yok olur. Fasulye ise bu olay karşısında gülmekten çatlar. Neyse ki, oradan geçen bir terzi fasulyeyi görür ve ona yardım ederek çatlağını diker. Terzinin siyah iplik kullanmasıyla fasulyede görülen siyah dikiş izi kalıcı hale gelir.
Masal, geleneksel Grimm Kardeşler masallarında olduğu gibi insanlara dersler verir. Bu hikaye, dostluğun ve dayanışmanın önemini, akıllıca plan yapmanın gerekliliğini ve olayları hafife almanın doğurabileceği sonuçları mizahi bir dille anlatır. Ayrıca, masalın sonunda terzinin fasulyeye yardım etmesi, insanların her zaman birbirlerine yardım etme kapasitesine sahip olduğunu vurgular. Masal, gerçeküstü bir öykü olsa da, karakterler ve olaylar aracılığıyla okuyucuya anlamlı mesajlar iletmektedir.
Grimm Kardeşler’in „Saman Çöpü, Kor Ateşi ve Fasulye“ adlı masalı, farklı unsurların bir araya gelerek karşılaştıkları zorlukları aşmaya çalıştıkları kısa ama öğretici bir hikayeyle dikkat çeker. Bu masal, farklı şekillerde yorumlanarak farklı dersler çıkarılabilir.
Dayanışma ve İşbirliği: Masaldaki karakterlerin hayatı tehlike altında olan bireyler olarak birleşip seyahat etmeye karar vermeleri, dayanışmanın ve işbirliğinin önemini vurgular. Farklı karakterler (saman çöpü, kor ateşi, fasulye) birlikte hareket etmeye karar verdiklerinde, bir zorlukla karşılaşsalar dahi, birlikte olmanın getirdiği gücü deneyimlerler.
Kırılganlık ve Fırsat: Her karakterin kendi kırılgan noktası vardır; saman kolayca yanar, kor ateşi suya düştüğünde söner, fasulye ise çatlayabilir. Ancak, bu kırılganlıklarının farkına vardıklarında, bu durumdan kaçmak için fırsatlar yaratmaya çalışırlar. Masal, zayıflıklarımızın farkına vararak onlarla nasıl baş edebileceğimizi ve bu durumları nasıl avantaja çevirebileceğimizi gösterir.
Beklenmedik Çözümler: Fasulyenin çatlamasından sonra terzi tarafından dikilmesi, beklenmedik bir yardımın her an gelebileceğini ve umudun kaybedilmemesi gerektiğini anlatır. Bazen en umulmadık anlarda ve yerlerde yardım gelebilir.
Kendine Gülmeyi Bilme: Fasulyenin kendi haliyle dalga geçip gülmesi, insanların yaşamlarındaki aksiliklerle veya eksikliklerle dalga geçebilmelerinin önemli olduğunu gösterir. Bu, hayatta karşılaşılan sorunlarla başa çıkmanın bir yolu olarak değerlendirilebilir.
Doğal Seleksiyon ve Adaptasyon: Masal, doğal seleksiyon ve çevresel şartlara uyum sağlama temasıyla da okunabilir. Karakterler, yaşamda kalabilmek için farklı stratejiler denerler, ancak her biri kendi zayıflıkları sebebiyle başarısız olur ya da beklenmedik bir yardım sayesinde kurtulur.
Bu şekilde, masal, kişisel ve toplumsal hayatta karşılaşılabilecek zorluklar karşısında işbirliği yapmanın, cesaret etmenin ve kendi kırılganlıklarını kabul etmenin önemine dair evrensel mesajlar veren, çok katmanlı bir yapı sunar.
Grimm Kardeşler’in „Saman Çöpü, Kor Ateşi ve Fasulye“ masalı, çeşitli dilbilimsel unsurlar ve temalar barındıran, ders verici nitelikte klasik bir halk masalıdır. Aşağıda masalın bazı dilbilimsel ve tematik analizine dair birtakım notlar bulunmaktadır:
Diyaloglar ve Kişiselleştirme:
Masalda, kişiselleştirilmiş maddeler yani saman çöpü, kor ateşi ve fasulye konuşmaktadır. Bu, antropomorfizm (insan dışındaki varlıkları insan özelliğiyle donatma) örneğidir. Diyaloglar, bu nesnelerin insana özgü duygularla hareket ettiğini gösterir.
Metafor ve Alegori:
Masal, olayları ve karakterleri aracılığıyla insanlar arası ilişkiler ve yaşam mücadeleleri hakkında alegorik bir anlatı sunar. Her karakter, hayatta kalma mücadelesini temsil eder.
Deyimler ve Teşbihler:
Masalın anlatımında deyimlerden ve teşbihlerden yararlanılarak hikâyenin akıcılığı ve etkileyiciliği artırılmıştır. Örneğin, „paçasını zor kurtarmak“ gibi deyimler, dilin zenginliğini gösterir.
Tematik Analiz
Birlik ve Ortaklık Teması:
Üç karakterin dostluk kurup beraber hareket etmeye karar vermesi, iş birliğinin ve dostluğun önemini vurgular. Zorluklar karşısında birliktelik ve dayanışma teması öne çıkarılır.
Hayatta Kalma Mücadelesi:
Her üç karakter de kendi varlık alanlarında hayatta kalma savaşı verir. Hayatta kalmanın zorluğu ve gelecek tehlikelere karşı hazırlıklı olma gerekliliği işlenmiştir.
Kırılganlık ve Sonuçları:
Samanın yanarak yok olması, kor ateşinin suya düşünce sönmesi ve fasulyenin çatlaması gibi olaylar, yaşamın kırılganlığını ve beklenmedik olayların yaşam üzerindeki etkisini simgeler.
Kader ve Kaçınılmazlık:
Her karakter kendi kaderinden kaçmaya çalışır, ancak bu kaçış bazılarının sonunu getirse de fasulyenin örneğinde olduğu gibi beklenmedik yardımlar da mümkün olabilir.
Doğaüstü ve Sürreal Ögeler:
Sıradan nesnelerin insan gibi konuşması ve hareket etmesi, masala sürreal bir hava katar ve okuyucunun hayal gücünü harekete geçirir.
Grimm masalları genellikle ders verme amacı taşır ve toplumsal değerlere, ahlaki meselelere dikkat çeker. Bu masalda da dostluk, dayanışma ve kader temaları üzerinde durulmuştur.
Bilimsel analiz için bilgiler
Gösterge | Değer |
|---|---|
| Numara | KHM 18 |
| Aarne-Thompson-Uther Endeksi | ATU Typ 295 |
| Çeviriler | DE, EN, DA, ES, FR, PT, HU, IT, JA, NL, PL, RU, TR, VI, ZH |
| Björnsson tarafından okunabilirlik indeksi | 43 |
| Flesch-Reading-Ease Endeksi | 0.9 |
| Flesch–Kincaid Grade-Level | 12 |
| Gunning Fog Endeksi | 18.9 |
| Coleman–Liau Endeksi | 12 |
| SMOG Endeksi | 12 |
| Otomatik Okunabilirlik Endeksi | 9.8 |
| Karakter Sayısı | 2.194 |
| Harf Sayısı | 1.779 |
| Cümle Sayısı | 29 |
| Kelime Sayısı | 328 |
| Cümle Başına Ortalama Kelime | 11,31 |
| 6'dan fazla harf içeren kelimeler | 104 |
| Uzun kelimelerin yüzdesi | 31.7% |
| Toplam Heceler | 754 |
| Kelime Başına Ortalama Heceler | 2,30 |
| Üç Heceli Kelimeler | 121 |
| Üç Heceli Yüzde Kelimeler | 36.9% |
