Thời gian đọc cho trẻ em: 8 phút
Để làm thân với chuột, mèo kể lể tâm tình, bày tỏ nguyện vọng tha thiết của mình, làm chuột nghe cũng bùi tai nên đồng ý ăn chung, ở chung với mèo. Mèo nói:
– Ta phải có thức ăn dự trữ cho mùa đông, không sẽ bị đói. Chú là chuột nên đừng liều lĩnh chạy khắp mọi nơi kẻo rồi lại mắc bẫy của tôi. Lời khuyên tốt đó được thực hiện. Chúng mua một niêu mỡ, nhưng không biết nên cất niêu mỡ ấy ở đâu. Sau hồi lâu suy nghĩ, cuối cùng mèo nói:
– Anh thấy chẳng còn có nơi nào cất tốt hơn ở nhà thờ, vì ở đấy không một ai dám lấy cái gì đi cả. Chúng ta đem cất niêu mỡ dưới gầm nhà thờ, chúng ta chỉ rờ đến nó khi nào chúng ta cần đến mỡ. Niêu mỡ được cất giấu cẩn thận, nhưng chẳng bao lâu sau mèo ta lên cơn thèm mỡ, mèo nói với chuột:
– Chú chuột ạ, anh muốn nói với chú điều này, anh có người chị họ mời đến làm bố đỡ đầu cho cháu. Chú ấy mới sinh đứa con trai, lông trắng đốm nâu, anh phải làm lễ đỡ đầu. Hôm nay anh đi vắng, chú ở nhà trông nom nhà cửa một mình nhé. Chuột đáp:
– Vâng, vâng, anh cứ đi. Nếu anh có ăn ngon thì cũng nhớ lấy phần cho em nhé! Nhưng tất cả những điều mèo nói đâu có thật, mèo chẳng có chị em họ nào cả, mà chúng chẳng có ai mời mèo đến làm bố đỡ đầu. Mèo ta đến thẳng nhà thờ, rón rén tới bên niêu mỡ, rồi bắt đầu liếm, và liếm hết lần váng mỡ phủ trên. Ăn no nê xong mèo đi dạo chơi trên các mái nhà thành phố. Ngắm cảnh, ngắm người chán mèo soãi chân nằm ườn ra sưởi nắng, và mỗi lần nhớ tới niêu mỡ mèo lại vuốt râu, chùi mép. Sẩm tối, mèo mới đi về nhà. Chuột nói:
– Thế nào, anh đã về đấy à, chắc cả ngày hôm nay anh sống nhởn nhơ vui vẻ lắm? Mèo đáp:
– Mọi chuyện đều vui vẻ cả. Chuột hỏi tiếp:
– Đứa trẻ được đặt tên là gì? Mèo thản nhiên đáp:
– „Liếm sạch phần da.“
Chuột reo lên:
– „Liếm sạch phần da,“ sao lại có cái tên hiếm có và nghe lạ tai thật. Trong họ anh có hay đặt cái tên ấy không? Mèo nói:
– Hỏi làm gì mà hỏi lắm thế, tên ấy cũng có gì là xấu hơn tên „Ăn cắp vặt,“ cái tên bố đỡ đầu của chú. Ít lâu sau mèo lại nổi cơn thèm, mèo nói với chuột:
– Chú làm ơn giúp anh nhé, nhờ chú trông nom nhà cửa một mình một lần nữa.

Anh lại được mời làm bố đỡ đầu lần thứ hai. Đứa trẻ có vòng lông trắng quanh cổ nom kháu quá nên anh không tiện từ chối. Chuột tốt bụng nhận lời. Mèo lại lén men theo bức tường thành để đến nhà thớ và ăn ngấu nghiến luôn một lúc nửa niêu mỡ. Nó tự nhủ: „Thật không có gì ngon lành hơn là được ăn một mình“ và khoái chí với việc làm ngày hôm đó. Khi mèo về tới nhà, chuột hỏi:
– Đứa trẻ ấy được đặt tên là gì hở anh? Mèo đáp:
– „Hết nhẵn một nửa.“
– „Hết nhẵn một nửa.“ Điều anh nói nghe kỳ lạ thật! Từ thủa cha sinh mẹ đẻ đến giờ em chưa nghe thấy cái tên ấy bao giờ. Em cuộc với anh là cái tên ấy không có trong lịch sử. Chẳng bao lâu sau mồm mèo lại nhớ tới món ăn tráng miệng. Mèo nói với chuột:
– Quá tam ba bận. Giờ anh lại phải đứng ra làm bố đỡ đầu. Đứa trẻ toàn thân đen tuyền, chỉ có lông chân là trắng, không có một sợi lông trắng nào trên người. Thật bao nhiêu năm mới lại có một lần sinh con như thế. Chú để anh đi nhé! Chuột đáp:
– „Liếm sạch phần da,“ – „Hết nhẵn một nửa,“ toàn những tên nghe kỳ khôi làm sao, những tên ấy cứ làm em suy nghĩ mãi đấy. Mèo nói:
– Chú cứ ru rú ở xó nhà với chiếc váy lông màu xám thẫm và chiếc đuôi lông lá dài mà nghĩ lẩn thẩn. Sở dĩ như thế là tại chú không chịu đi ra ngoài vào ban ngày cho biết nắng gió. Trong khi mèo vắng nhà, chuột dọn dẹp nhà cửa lại cho ngăn nắp, còn mèo vốn háu ăn chén sạch nhẵn niêu mỡ. Nó nghĩ bụng: „Chỉ khi nào hết nhẵn thì mới yên tâm.“ Mãi tới khuya, bụng no căng tròn, mèo mới về đến nhà. Chuột liền hỏi ngay tên đứa trẻ được rửa tội là gì. Mèo đáp:
– Chắc cái tên ấy chẳng làm vừa lòng chú. Tên nó là „Hết sạch.“
Chuột kêu:
– „Hết sạch,“ thật là một cái tên đáng nghi ngờ lắm. Em chưa từng đọc thấy cái tên ấy bao giờ. „Hết sạch!.“ Thế là nghĩa lý gì nhỉ? Chẳng nói chẳng rằng, mèo chỉ lắc đầu, nằm cuộn tròn người lại và đánh một giấc. Từ đó trở đi chẳng thấy ai tới mời mèo làm bố đỡ đầu nữa. Rồi mùa đông đến, lúc đi ra ngoài không kiếm được gì ăn nữa, chuột mới nghĩ đến kho thức ăn dự trữ và nói với mèo:
– Anh mèo ơi, ta tới chỗ để niêu mỡ đi, cái niêu mỡ mà ta để dành hồi nọ ấy, chắc giờ ngon miệng lắm đấy. Mèo đáp:
– Được quá đi chứ. Hẳn là chú thấy niêu mỡ ngon lắm, ngon như thỏ dài lưỡi ra ngoài cửa sổ mà liếm không khí. Cả hai cùng đi. Khi tới nơi, thực ra niêu hãy còn nguyên chỗ cũ, nhưng chỉ là niêu không. Chuột nói:
– Thì ra thế! Bây giờ tôi mới hiểu chuyện gì đã xảy ra. Hôm nay mới biết anh quả thật là người bạn tốt của tôi. Anh ăn cho kỳ hết. Anh làm bố đỡ đầu như thế đấy: Trước tiên „Liếm sạch phần da,“ rồi sau „Hết nhẵn một nửa,“ rồi…
Mèo hét lớn:
– Mày có câm họng ngay không! Chỉ cần nói thêm một tiếng nữa là tao ăn thịt mày không còn lấy miếng da bây giờ. Tội nghiệp con chuột không tìm được tiếng cuối cùng:
– „Hết sạch!.“
Tiếng ấy vừa buông khỏi miệng chuột thì mèo đã nhảy tới, vồ ngay lấy chuột và nuốt chửng.

Ngữ cảnh
Diễn giải
Ngôn ngữ
Câu chuyện „Mèo, chuột kết nghĩa“ trong kho tàng truyện cổ tích của anh em nhà Grimm mang đến một bài học ý nghĩa về sự tin tưởng và lòng tham. Câu chuyện kể về mối quan hệ giữa mèo và chuột, trong đó mèo, bằng sự xảo quyệt và lừa dối, đã ăn hết niêu mỡ mà cả hai đã dự trữ cho mùa đông, đồng thời còn hại chết chuột khi chuột phát hiện ra sự thật.
Bài học từ câu chuyện này là sự cảnh giác và sự sáng suốt trong việc chọn người để tin tưởng, đồng thời cảnh báo về những hậu quả của lòng tham và sự lừa dối. Mèo đã lừa chuột bằng cách bịa ra chuyện làm bố đỡ đầu, để có thể một mình hưởng thụ niêu mỡ, và cuối cùng, mèo cũng bộc lộ bản chất thực sự của mình khi ăn thịt chuột.
Câu chuyện cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kiểm soát lòng tham và hành động một cách trung thực, bởi vì sự tham lam và dối trá không chỉ phá hoại mối quan hệ, mà còn dẫn đến những hậu quả tiêu cực không thể thay đổi.
Câu chuyện „Mèo, chuột kết nghĩa“ của anh em nhà Grimm là một truyện cổ tích mang tính ngụ ngôn sâu sắc, phơi bày mối quan hệ gian dối giữa mèo và chuột. Truyện không chỉ đơn thuần là câu chuyện về một cuộc kết nghĩa giữa hai loài vật, mà còn chứa đựng nhiều thông điệp ý nghĩa về sự lừa gạt và lòng tham.
Trong truyện, mèo sử dụng những lời nói dối để lợi dụng chuột, liên tục bịa ra những lý do để lén ăn hết niêu mỡ mà chúng đã cùng nhau cất giữ cho mùa đông. Mỗi lần mèo trở về từ „lễ đặt tên“, nó lại cung cấp cho chuột một cái tên ngớ ngẩn hơn, phản ánh chính hành động của nó – từ „Liếm sạch phần da“ đến „Hết nhẵn một nửa“, và cuối cùng là „Hết sạch“.
Truyện làm nổi bật sự ngây thơ, dễ tin người của chuột, trái ngược với sự xảo quyệt và tham lam của mèo. Kết cục của truyện rất bi thảm khi chuột phát hiện ra sự thật nhưng quá muộn màng để cứu bản thân, và mèo đã không ngần ngại nuốt chửng chuột, hiện thực hóa lời đe doạ.
Thông điệp của câu chuyện nhấn mạnh vào việc cần phải thận trọng trong các mối quan hệ, đặc biệt là không nên quá dễ dàng tin tưởng vào lời nói của người khác mà không quan sát hành động thực tế của họ. Đồng thời, nó phê phán sự ích kỷ và không trung thực, cảnh báo về hậu quả của lòng tham và sự gian dối.
Truyện cổ tích „Mèo, chuột kết nghĩa“ của anh em nhà Grimm là một câu chuyện ngụ ngôn mang tính chất giáo huấn, thể hiện sự khéo léo trong việc sử dụng ngôn ngữ để truyền tải bài học đạo đức. Phân tích ngôn ngữ học trong truyện này giúp chúng ta hiểu rõ hơn cách các nhân vật được xây dựng và thông điệp của câu chuyện.
Ngôn ngữ đối thoại: Câu chuyện sử dụng hình thức đối thoại giữa hai nhân vật chính là mèo và chuột. Ngôn ngữ của mèo thường mang tính thuyết phục và mưu mẹo, trong khi chuột thể hiện sự ngây thơ, cả tin. Ví dụ, mèo sử dụng những lời lẽ hoa mỹ để thuyết phục chuột đồng ý giữ chung niêu mỡ, hay nói dối về việc làm bố đỡ đầu để che giấu hành vi trộm cắp của mình.
Biểu tượng và ẩn dụ: Truyện tận dụng các biểu tượng như niêu mỡ để thể hiện sự giàu có, của cải hay những thứ cần được bảo vệ. Việc mèo liên tục bịa ra các tên đặt cho „thành viên gia đình“ như „Liếm sạch phần da“, „Hết nhẵn một nửa“, và „Hết sạch“ ẩn dụ cho quá trình mèo dần dần chiếm đoạt toàn bộ tài sản của chung.
Sự châm biếm: Ngôn ngữ của mèo đầy tính châm biếm, thể hiện qua cách nó phản bác lại chuột khi bị nghi ngờ, chẳng hạn như khi mèo so sánh tên „Liếm sạch phần da“ với tên „Ăn cắp vặt“ một cách mỉa mai. Điều này không chỉ giúp xây dựng hình ảnh một kẻ xấu xa, mà còn mang đến yếu tố hài hước cho câu chuyện.
Thông điệp đạo đức: Ngôn ngữ trong truyện xây dựng một bài học đạo đức rõ ràng: cẩn thận với những lời đường mật, đừng dễ dàng tin tưởng vào người khác mà không có sự thận trọng. Đồng thời, câu chuyện cho thấy hậu quả tất yếu của sự cả tin, khi chuột cuối cùng đã phải trả giá bằng mạng sống của mình.
Tóm lại, ngôn ngữ học trong „Mèo, chuột kết nghĩa“ đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng nhân vật, thể hiện sự mưu mẹo và lòng tin mù quáng, qua đó truyền tải bài học quý giá về cảnh giác và sự cảnh cáo đối với lòng tham và sự không trung thực.
Thông tin phân tích khoa học
Chỉ số | Giá trị |
---|---|
Con số | KHM 2 |
Aarne-Thompson-Uther Chỉ mục | ATU Typ 15 |
Bản dịch | DE, EN, EL, DA, ES, FR, PT, HU, IT, JA, NL, KO, PL, RO, RU, TR, VI, ZH |
Chỉ số khả năng đọc của Björnsson | 11.9 |
Flesch-Reading-Ease Chỉ mục | 100 |
Flesch–Kincaid Grade-Level | 2.3 |
Gunning Fog Chỉ mục | 4.8 |
Coleman – Liau Chỉ mục | 2.9 |
SMOG Chỉ mục | 3.9 |
Chỉ số khả năng đọc tự động | 0 |
Số lượng ký tự | 4.927 |
Số lượng chữ cái | 3.543 |
Số lượng Câu | 94 |
Số lượng từ | 1.115 |
Số từ trung bình cho mỗi câu | 11,86 |
Các từ có hơn 6 chữ cái | 0 |
Phần trăm các từ dài | 0% |
Tổng số Âm tiết | 1.250 |
Số tiết trung bình trên mỗi từ | 1,12 |
Các từ có ba Âm tiết | 1 |
Tỷ lệ phần trăm từ có ba âm tiết | 0.1% |